سیستم اکستروژن یک فرآیند برای تولید محصول پلاستیک است. در طی این فرآیند ماده خام پلاستیک توسط پیچ‌های دور دستگاه ذوب می‌شوند و در طی یک مسیر هموار به حرکت در می‌آیند. تمام این محصولات توسط دستگاهی به نام «اکسترودر» ساخته می‌شوند.
فرآیند اکستروژن فرآیندی است که در روند آن مواد پلاستیک به شکل پودر، پرک، گرانول و … و به صورت مداوم شکل دهی شده و محصول نهایی از آن به صورت لوله و یا محصولات دیگر تولید می‌شود.
از تکنولوژی اکستروژن در کنار قالب‌گیری تزریقی به عنوان روشی برای شکل دهی پلاستیک استفاده می‌شود. در طی فرآیند اکستروژن نه تنها مواد ذوب می‌شوند بلکه جا به جا و حرکت می‌کنند.
انواع اکستروژن
با توجه به انواع اکستروژن‌ها نواع فرآیند آن‌ها نیز با یکدیگر متفاوت خواهد بود. انواع اکستروژن عبارتند از:
- اکستروژن مستقیم
- اکستروژن غیرمستقیم
- اکستروژن هیدرواستاتیک
- اکستروژن مواد غذایی
- اکستروژن آلومینیوم
اکستروژن مستقیم رایج‌ترین نوع اکستروژن است که در فرآیند آن جهت حرکت پیستون و محصول اکستروژن یکسان است. در طی این فرآیند قالب ثابت بوده و پیستون، بیلت را به درون قالب حرکت می‌دهد. این بیلت داخل یک محفظه محافظت شده قرار می‌گیرد. سپس بعد از فشار توسط پیستون به داخل قالب رانده می‌شود.
در اکستروژن غیرمستقیم فرآیند دقیقاً برعکس اکستروژن مستقیم عمل می‌کند. یعنی جهت حرکت پیستون و محصول اکستروژن مخالف یکدیگر هستند. در این روش نیروهای اصطکاکی بین بیلت و محفظه کاهش پیدا می‌کند چرا که بیلت و محفظه با همدیگر حرکت می‌کنند.
اکستروژن پلاستیک
در اکستروژن یک ماده ترموپلاستیک، ابتدا حرارت مواد را نرم کرده تا آماده شکل‌دهی شوند. این از ویژگی‌های دستگاه اکسترودر است که این کار را انجام می‌دهد. «اکسترودر تکپیچه» رایج‌ترین نوع اکسترودر است. اکسترودر تکپیچه وظیفه فرم‌دهی محصول پلاستیک را بر عهده دارد.
در فرآیند اکستروژن دستگاه اکسترودر چه کاری انجام می‌دهد؟
برای آمیزه‌سازی دو یا چند جزء از اجزای فرمولاسیون یا عمل اختلاط از فرآیند اکستروژن استفاده می‌شود. از این روش برای کارهای دیگر مانند مخلوط کردن مواد ضایعاتی آسیابی و تازه نیز استفاده و بهره‌برداری می‌شود. پلیمری که بدست می‌آید به وسیله دستگاه گرانول‌ساز به دانه‌هایی با ابعاد مورد نیاز تبدیل می‌شود.
دستگاه‌های اکسترودر به دو دسته تک ماردونه و دو ماردونه تقسیم می‌شوند. در مدل تک ماردونه فرآیند اکستروژن مواد بدون تلورانس می‌باشد و قادر اس مصرف مواد و انرژی را به طور همزمان بهینه کند.
اکسترودرهای دو ماردونه نیز که به ماردونه دوقلو نیز معروف هستند تقریباً سه برابر اکسترودر تک ماردونه ظرفیت دارند. استفاد از اکسترودرهای دو مارپیچه در سال‌های اخیر افزایش پیدا کرده است.
