یزد پولیکا به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکننده لوله و اتصالات پلیمری و به عنوان یکی از معتبرترین برندهای ملی شناخته می‌شود. از میان محبوب‌ترین محصولات شرکت یزدپولیکا می‌توان به لوله های فاضلاب ساختمان و لوله های برقی اشاره کرد که همگی از جنس pvc-u هستند. در این مقاله به تعریف فاضلاب و انواع فاضلاب می‌پردازیم.
فاضلاب چیست؟
در حالت کلی فاضلاب با توجه به پیدایش و منبع آن انواع گوناگونی دارد. هدف از نشر این مقاله نیز آشنایی با انواع فاضلاب و ویژگی‌ها و خصوصیات آن است. شاید این سؤال برای شما پیش بیاید که چه مزیتی دارد اگر که با انواع فاضلاب آشنا شویم. در جواب این سؤال باید بگوییم که شناخت این موضوع باعث می‌شود شروع طراحی فرآیند تصفیه فاضلاب بسیار باکیفیت‌تر باشد.
در حالت کلی انواع فاضلاب به سه دسته‌بندی زیر تقسیم‌بندی می‌شود:
- فاضلاب خانگی
- فاضلاب صنعتی
- فاضلاب سطحی
قبل از اینکه به معرفی این سه نوع فاضلاب بپردازیم شاید بهتر باشد تعریفی از خود «فاضلاب» داشته باشیم.
تعریف فاضلاب
فاضلاب، چرک‌آب یا پساب به دورریزی‌ها و بازمانده‌هایی گفته می‌شود که در سه دسته بالا قرار می‌گیرند. البته شیوه دورریزی خود، بستگی به آگاهی‌های محلی و منطقه‌ای نسبت به محیط زیست دارد. هر چقدر سیستم فاضلاب با توجه به آب‌های سطحی و فاضلاب‌های صنعتی بزرگ‌تر شود، اهمیت آن نیز بالاتر می‌رود.
به نوعی دیگر فاضلاب به هر نوع آبی مصرف شده می‌گویند که فرآیندهای خانگی، تجاری یا صنعتی روی آن اثر بگذارد. آب‌هایی که از سطح منزل شخصی، مدارس یا ساختمان‌های اداری و تجاری خارج می‌شوند فاضلاب محسوب می‌شوند.
کارخانه‌هایی که عملیات صنعتی مانند تولید انواع محصولات شیمیایی یا ساخت کاغذ انجام می‌دهند نیز تعریفی دیگر از فاضلاب هستند و در دسته‌بندی انواع فاضلاب قرار می‌گیرند.
فاضلاب متشکل شده از ۹۹/۹ درصد آب و باقیمانده نیز آلاینده‌هایی مانند مواد معدنی، مواد آلی و… هستند.
فاضلاب خانگی
فاضلاب خانگی یا شهری به صورت عمومی از توالت‌ها، دستشویی، حمام، ماشین لباسشویی و ظر‌ف‌شویی نشأت می‌گیرد. دلیل اینکه به فاضلاب خانگی، فاضلاب شهری نیز می‌گویند این است که شامل تمام فاضلاب‌های شهری مانند رستوران‌ها، مغازه‌ها، ساختمان‌های اداری، کارگاه‌ها، تعمیرگاه‌ها و… می‌شود.
در این انواع فاضلاب از رنگ آن‌ها می‌توان تشخیص داد که تازه هستند یا خیر. اگر رنگ فاضلاب خاکستری باشد به معنای تازه بودن آن و اگر تیره و سیاه رنگ باشد به معنای فاضلاب مانده است. یکی دیگر از تشخیص اینکه فاضلاب تازه است یا کهنه بوی آن است. اگر بوی فاضلاب قابل تحمل بود یعنی تازه است ولی اگر غیرقابل تحمل بود به معنای کهنه بودن آن است.
فاضلاب صنعتی
یکی دیگر از انواع فاضلاب ، «فاضلاب صنعتی» است که بسیار متغیر است چرا که هر کارخانه و صنایعی با توجه به ماهیت خود این نوع از فاضلاب را تولید می‌کنند. به همین خاطر یکسری عوامل باعث می‌شود فاضلاب‌های صنعتی از فاضلاب‌های خانگی و شهری متمایز می‌کند. این عوامل شامل:
- کم بودن میکرو ارگانیسم‌ها در فاضلاب صنعتی
- در فاضلاب‌های صنعتی خاصیت اسیدی و قلیایی زیادی دیده می‌شود
- خاصیت خورندگی
- وجود مواد و ترکیبات شیمیایی
برای تشخیص اینکه فاضلاب‌های صنعتی چه ویژگی‌هایی دارند باید به نوع کارخانه یا کارگاه‌ها نگاه کرد. برای مثال فاضلاب در صنایع شیر شامل پروتئین، چربی و کربوهیدارت‌ها هستند و البته نیتروژن خیلی کمی دارند. یا فاضلاب پالایشگاه‌ها به شدت آلوده بوده و حاوی روغن و چربی خیلی زیادی هستند.
ویژگی‌های دیگر فاضلاب‌های صنعتی:
- مواد خطرناکی مانند سرب، جیوه، مواد اسیدی و… در این نوع فاضلاب‌ها دیده می‌شود.
- ترکیب این فاضلاب‌ها با فاضلاب‌های شهری اصولی نیست و حتی ممکن است خطرناک باشد.
- تصفیه کردن این فاضلاب‌ها به تخصص و هزینه بالایی نیاز دارند.
فاضلاب سطحی
فاضلاب‌های سطحی نتیجه آب‌های سطحی ناشی از بارندگی، ذوب یخ‌ها و برف‌ها در نقاط بلند هستند. هر زمان که این منابع که به آن رواناب نیز می‌گویند آلوده شوند «فاضلاب سطحی» به وجود می‌آید. یکسری منابع باعث می‌شوند که این رواناب‌ها آلوده شوند و فاضلاب‌های سطحی به وجود بیاید که شامل:
- نشت روغن‌های ماشین و مواد بنزینی ماشین‌ها بر سطح آسفالت‌ها
- زباله‌های سطح جاده‌ها و خیابان‌ها
- فرسایشی شدن خاک
