در طی سالیان اخیر لوله‌های مختلفی به بازار برای استفاده در پروژه‌های ساختمانی ارائه شده است. امروزه برای برنامه ریزی ساخت و ساز یک ساختمان جدید و شروع یک پروژه سیستم لوله‌کشی، انواعی از لولهها را برای این کار باید ارزیابی کنید. مزایا و معایب هر کدام را بدانید و سپس انتخابی به صرفه و باکیفیت داشته باشید. در این مقاله می‌خواهیم به مقایسه لوله فلزی و لوله پی وی سی و کاربرد آن‌ها در انواع پروژه‌ها بپردازیم.
لوله‌های پلاستیکی یا فلزی؟ کدام بهتر است؟
قبل از هر چیز باید بگوییم که مدت زمان زیادی است که از لوله‌های سربی و لحیم سرب دیگر استفاده نمی‌شود و استفاده از آن‌ها در جهان غیرقانونی شده است. امروزه در هیچ پروژه لوله‌کشی به خاطر جلوگیری از ایجاد مشکلات مربوط به مسمومیت با سرب، از این لولهها عملا و مطلقا دیگر استفاده نمی‌شود.
در مقاله‌ای که از C&EN منتشر شده، گفته می‌شود که متریال و جنس لوله‌های مختلف در انتقال طعم و بو به آب آشامیدنی بسیار تأثیرگذار هستند. بنابراین در نگاه اول متوجه می‌شویم که جنس لوله چقدر در انتقال و طعم آب آشامیدنی تأثیرگذار می‌باشد.
لوله‌های پلاستیکی را که می‌توان از PVC یا همان پلی وینیل کلرید ساخت، مطلقا دچار زنگ زدگی یا خوردگی نمی‌شوند. چرا که زنگ زدگی و خوردگی در لولهها موجب تغییر طعم و بوی آب می‌شوند. لوله‌های PVC از نظر وزن بسیار سبک هستند و برش و اتصال آن‌ها نیز بسیار ساده و آسان است و اتصال آن‌ها به یکدیگر اصلا نیازی به جوشکاری و تجهیزات پیچیده ندارد. این‌ها از مزایای عالی لوله‌های پلاستیکی و PVC هستند و این در حالی است که لوله‌های فلزی از این ویژگی‌ها برخوردار نیستند.
لوله‌های PVC
لوله‌های PVC در مقایسه با لوله‌های فلزی بسیار کاربردی‌تر و کم هزینه‌تر در پروژه‌های لوله‌کشی هستند. یعنی از نظر نصب کردن و راه‌اندازی لوله‌های پی وی سی در مقایسه با لولهها فلزی بسیار بهتر هستند. نصب این لولهها در طیف وسیعی از روش‌های مختلف صورت می‌گیرد و همین تنوع باعث محبوبیت آن‌ها شده است. یکی دیگر از مزایای استفاده از لوله‌های پی وی سی این است که در فضای باز نیز قابل نصب هستند.
به خاطر همین ویژگی‌ها، به مرور زمان پلاستیک به عنوان ماده انتخابی برای لوله‌های آب شروع به جایگزینی فلز کرده است.
مقایسه لوله‌های PVC و لوله‌های فلزی
اگر بخواهیم لوله‌های ٰPVC را با لوله‌های فلزی مقایسه کنیم بهتر است در نگاه وسیع‌تری یعنی به تفاوت‌ها لوله‌های پلمیری و فولادی بپردازیم. مقایسه در این رده به این معناست که لوله pvc را با انواع لوله فلزی مقایسه کرده‌ایم.
اولین تفاوت بارز و آشکار این نوع لولهها با یکدیگر تفاوت در وزن آن‌هاست. لوله‌هایی که از نوع پلمیری هستند به خصوص لوله‌های وی وی سی همگی سبک هستند و در زمان حمل و نقل نیز فضای خیلی کمی را اشغال می‌کنند. متصل کردن و نوع اتصالات در لوله‌های پلیمری بسیار ساده‌تر از لوله‌های فلزی هستند.
یکی دیگر از مهم‌ترین تفاوت‌های لوله‌های pvc و لوله‌های فلزی در استفاده در صنایع مختلف دیده می‌شود. در واقع برای آبیاری باغ‌ها و زمین‌ها کشاورزی، لوله‌کشی آبراهه‌ها، تجهیزات پزشکی، آبیاری قطره‌ای فضای سبز و… همگی از از لوله‌های پلیمری استفاده بیشتری می‌شود. اما لوله‌های فلزی چون وزن بیشتری دارند هم حمل و نقل آن‌ها سخت‌تر است و هم کاربرد چندانی در صنایع نام برده شده ندارند و دایره تنوع استفاده از آن‌ها محدود است. در لوله‌های فلزی برای اتصالات نیاز به جوشکاری و تجهیزات زیاد‌تر است اما در لوله‌های پی وی سی اینگونه نیست.
از دیگر تفاوت‌های لوله‌های پی وی سی با لوله‌های فلزی می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
جدار داخلی:
یکی از تفاوت‌های لوله‌های فلزی و لوله‌های پی وی سی خواص جدار داخلی آن‌هاست. در لوله‌های PVC فضای داخلی صاف و صیقلی است و این باعث می‌شود که امکان جرم گرفتن در آن‌ها وجود نداشته باشد. این در حالی است که لوله‌های فلزی ممکن است از داخل زنگ زده و نتوانند جریان ماده و مایعات را به خوبی و به شکل درستی از خود عبور بدهند. هر چند که بسیاری برای جلوگیری از زنگ زدگی این لولهها روش‌های را به کار می‌برند اما این باعث هزینه و همچنین صرف کردن زمان زیاد است.
لوله‌های پی وی سی به خودی خود و به خاطر کیفیت موادی که در آن‌ها به کار گرفته شده، در برابر زنگ زدگی و خوردگی بسیار مقاوم هستند. به همین خاطر هیچ هزینه اضافی برای جلوگیری از زنگ زدگی نیاز ندارند.
