مراحل تصفیه فاضلاب به این دلیل صورت میگیرد که آلودگی فاضلاب کاهش پیدا کند و پس از اینکه این فرآیندها و مراحل طی میشود این امکان وجود دارد که فاضلاب را به محیط زیست دفع کرد. فناورهایهایی که در تصفیه به کار میرود شامل روشهای فیزیکی، بیولوژیکی و شیمیایی است. عمدتا از این سه روش برای تصفیه استفاده میشود.
منشأ پساب
پساب را مراکز مسکونی، صنعتی، تجاری و اداری تولید میکند. زهکشی حمام، توالت، دوش، آشپزخانه، روشویی و توالت در دسته پساپ خانگی قرار میگیرند. اما در اکثر مواقع پسابها شامل زباله مایع صنعتی و تجاری نیز هستند. در جوامع پیشرفتهتر جداسازی پساب خانگی به آب خاکستری و آب سیاه در حال افزایش است.
تصفیه فیزیکی فاضلاب
نخستین گام در تصفیه پسابهای صنعتی و بهداشتی تصفیه فیزیکی فاضلاب است. در این فرآیند به تجهیزاتی که در مراحل بعد یعنی تصفیه شیمیایی و تصفیه بیولوژیکی آسیبی وارد نمیشود. در حالت کلی تصفیه فیزیکی، فرآیند جداسازی ذرات معلق و جامد در پسابهای صنعتی و بهداشتی است.
در مسیر سیال ورودی به تصفیه خانهها، با توجه به نوع فاضلاب ممکن است اجسامی مانند تکههای پارچه، شن و ماسه، قطعات پلاستیکی، شاخ و برگ درختان وجود داشته باشد. اگر این اشیاء و ذرات وارد تجهیزات تصفیه فاضلاب شوند ممکن است به آنها آسیبهای جدی وارد کند. از طرف دیگر اگر این مواردی که گفته شد در مرحله تصفیه حذف نشوند باعث به وجود آمدن فشار زیادی به تجهیزات میشود.
تصفیه بیولوژیکی فاضلاب
مرحله تصفیه بیولوژیکی فرآیندی است که در طی آن فرآیندهای بیولوژیکی مختلف برای تجزیه مواد آلی موجود در فاضلاب مانند: روغن، فاضلابهای انسانی، صابون و غذا استفاده میشود. این یکی از فرآیندهای طبیعی است که با استفاده از میکروارگانیسمها به مصرف مواد آلی که در فاضلاب وجود دارد میپردازد. این میکروارگانیسمها ارگانهای زنده میکروسکوپی خیلی ریزی هستند و میتوانند تک سلولی و یا چند سلولی باشند.
تصفیه بیولوژیکی بیهوازی
نوعی از میکروارگانیسمهای بیهوازی وجود دارند که ریز هستند و برای رشد نیاز به اکسیژن ندارند. تصفیه بیولوژیکی بیهوازی فاضلاب فرآیندی است که در آن باکتریهای بیهوازی در محیطی عاری از اکسیژن به تجزیه مواد آلی میپردازند.
تصفیه شیمیایی فاضلاب
همانطور که از نام آن مشخص است تصفیه شیمیایی فاضلاب به فرآیندهایی تلقی میشود که که به دنبال آن از مواد و واکنشهای شیمیایی برای تصفیه پساب استفاده میشود. این فرآیندها ممکن است انعقاد شیمیایی، انعقاد الکتریکی و… باشد. این فرآیندها برای تصفیه فاصلاب صنعتی کاربرد زیادی دارد.
گاهی اوقات با انجام تصفیه نیاز به روش بیولوژیکی نخواهید داشت و تصفیه بصورت فیزیکوشیمیایی اجرا خواهد شد.
نتیجهگیری
به فرآیند زدودن آلایندهها از فاضلاب خانگی و شهری تفصیه فاصلاب میگویند که انواع مراحل آن: فیزیکی، بیولوژیکی و شیمیایی میباشد. با توجه به انواع فاضلاب اگر درست و اصولی انجام نشوند، تأثیرات بسیار مخربی بر دنیای طبیعت و دنیای طبیعی میگذارند.