صنعت لوله و اتصالاتPVC  در ماه های اخیر با چالش‌های متعددی در تأمین مواد اولیه مورد نیاز خود از بورس کالا مواجه شده، که متأسفانه تداوم این روند، حفظ و بقای این صنعت را به طور جدی به مخاطره انداخته است. مهندس عباسعلی متوسلیان رئیس هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان لوله و اتصالات PVCدر نامه ای به دکتر فاطمی امین وزیر محترم صنعت، معدن و تجارت با بیان این مطلب، تداوم آسیب به زنجیره ارزش صنعت لوله و اتصالاتPVC  را به دلیل بحران در تأمین مواد اولیه از بورس کالا خاطر نشان کرده است.

به عقیده وی، در ماه های اخیر (از فروردین 1401)، همچنان شاهد آن هستیم که با وجود روند نزولی قیمت مواد پلیمری در بازارهای جهانی، برخی از بازار سازان  PVCدر ایران، با سوء استفاده از خلاء های موجود در سیستم رگولاتوری، اقدام به رقابت ناسالم در معاملات بورس کالا نموده اند تا از ریزش قیمت PVC در بازار ایران جلوگیری نمایند.

مهندس متوسلیان، عرضه محدود و عدم عرضه تجمیعی PVC را یادآور شده، می افزاید:

علیرغم آنکه ظرفیت تولید رزین PVC در شرکت های پتروشیمی ایران، بسیار بیشتر از نیاز صنایع پائین دست بوده و ایران را در زمره ده کشور برتر تولیدکننده رزین PVC در دنیا قرار داده است، اما کاهش مداوم عرضه ها از 550 هزار تن در سال 1399 به 409 هزار تن ( 57% از ظرفیت تولید مجتمع های پتروشیمی) در سال 1400، نابسامانی در طرف عرضه ها و عدم عرضه تجمیعی در یک روز از طرف شرکت های پتروشیمی (مطابق با تجربیات موفق گذشته) و وقوع رقابت های ویرانگر، باعث گردیده تا این ماده استراتژیک، که به جز صنعت لوله و اتصالات، خوراک اولیه 8 صنعت دیگر نیز می باشد، با قیمت هایی بسیار بالاتر از قیمت های جهانی در اختیار بنگاه های تولیدی قرار گیرد و عملاً محصولات صنایع پائین دست PVC را چه در عرصه داخلی و چه در عرصه خارجی، غیر رقابتی نموده است.

وی همچنین از زیان 3 هزار میلیاردی صنایع تکمیلی PVC سخن به میان آورده و تأکید می کند:

بسیاری از واحدهای تولیدی، به دلیل رکود حاکم بر بازار، و از سویی به دلیل سهمیه های تعیین شده سیستم بهین یاب، با حداقل ظرفیت عملیاتی خود مشغول به فعالیت می باشند و تقاضای آنها برای خرید مواد اولیه محدودتر از قبل شده است، اما متأسفانه در هفته های اخیر، سطح رقابت ها برای خرید رزین PVC ( حتی برای  عرضه های سلف) تا 25 % افزایش یافته و برآوردها حاکی از آن است که بروز رقابت های غیر منطقی، از ابتدای سال تاکنون، زیانی بالغ بر 3043 میلیارد ریال را به صنایع تکمیلی تحمیل نموده است.

این فعال اقتصادی در تحلیل وضعیت موجود، نقص در سیستم رگولاتوری را به عنوان محور مسائل موجود مطرح و اظهار داشته است:

با وجود تجربیات ارزشمند حاصله از مدیریت عرضه و تقاضا در سنوات گذشته و رفع این عارضه در ادوار مختلف از طریق تنظیم گری بهنگام، متأسفانه منشاء رقابت های بالایی که در هفته های جاری در بورس کالا شکل گرفته است، به نقص در سیستم رگولاتوری طرف تقاضا و عرضه محدود و نابسامان PVC در بورس کالا باز می‌گردد.

یقیناً منفعت حاصل از رقابت های غیر اصولی و شرایط نابسامان کنونی در بورس کالا، تنها به نفع سوداگرانی است که برای تأمین منافع کوتاه مدت و البته سرشار خود، چرخ‌های صنایع تکمیلی را متوقف نموده و عملاً امکان تأمین مواد اولیه، برای تولید کنندگان واقعی را ناممکن ساخته اند.

عضو هیئت نمایندگان پارلمان بخش خصوصی اتاق بازرگانی ایران در نتیجه گیری از مباحث یاد شده، شوک قیمتی به مصرف کنندگان نهایی و تعدیل نیروهای شاغل صنایع تکمیلی را خاطر نشان کرده و یادآوری می کند:

خرید مواد اولیه، با قیمت های گزاف و با رقابت بالا در بورس، نه تنها سیاست های دولت محترم در تثبیت قیمت ها را با چالش جدی مواجه می نماید، بلکه می تواند به اشتغال زائی صنایع پایین دست، آسیب های جبران ناپذیری وارد آورد و موجب تعدیل بیشتر نیروهای شاغل در صنایع تکمیلی گردد.  

وی از وزیر صمت به عنوان سکان دار دلسوز و آگاه صنعت کشور، استدعا دارد به منظور جلوگیری از تشدید التهابات به وجود آمده در بورس کالا، افزایش قدرت خرید و کاهش فشار به مصرف کنندگان نهائی این محصولات و همچنین پیشگیری از وارد آمدن آسیب های جدی بیشتر به زیر ساخت های کشور، تمهیداتی را عنایت فرمایید تا واحد های تولیدی صنایع تکمیلی، به رکود و تعطیلی بیشتر سوق پیدا ننمایند و امکان تأمین پایدار مواد اولیه با قیمت رقابتی برای صنایع تکمیلی فراهم گردد.

رئیس هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان لوله و اتصالات PVC با اشاره به اشراف وزیر محترم  بر شرایط کسب و کار حاکم بر کشور، تقاضا کرده است به منظور چاره‌اندیشی و برون رفت از بحران کنونی، نشستی با حضور اعضاء هیئت مدیره انجمن لوله و اتصالات PVC با آقای دکتر فاطمی امین برگزار گردد تا با نگاه به واقعیت های صنعتی که از قدمت 70 ساله در کشور برخوردار است، بسترهای لازم در جهت صیانت از حقوق صنایع پائین دست، تکمیل زنجیره تولید و حرکت به سمت محصولات با ارزش فزوده بالاتر فراهم شود.