تابش UV (فرابنفش) نور خورشید میتواند بر روی سطح خارجی لوله پی وی سی اثرگذار باشد. اما حتی اگر در بلندمدت هم لوله در معرض تابش باشد، عملاً خصوصیات عملکردی و کیفیت لوله
پی وی سی تغییری نمیکنند. در واقع تابش UV روی مواد لوله پی وی سی به دو روش اثر میگذارند:
- محو شدن رنگ، که با سفید شدن رنگ (رنگ رفتگی) لوله شناخته میشود. رنگها وقتی در معرض نور خورشید قرار میگیرند محو میگردند و زمانی که لوله دفن میشود، رنگها ثابتتر میمانند.
- تغییر مولکولهای پی وی سی: در این حالت، رنگ به سمت زردی میرود که معمولاً به ۰۰۱/۰ تا ۰۰۲/۰ ابتدای سطح تابش محدود می گردد. این مورد معمولاً تخریب UV یا آفتاب سوختگی نامیده میشود که این فرآیند بیشتر و طولانیتر از فاز محو شدن رنگ زمان نیاز دارد. جهت جلوگیری از اثرات تابش خورشید، بازدارندههای UV مانند دی اکسید تیتانیوم به لوله اضافه میشود. زمانی که تابش آفتاب بر روی لوله متوقف میشود، UV دیگر هیچ اثری بر روی لوله ندارد.
شکل ۱: رنگ رفتگی سطح لوله فشار بالا پی وی سی که به مدت ۵ سال در محیط باز انبارش شده است. این لوله همه آزمونهای مورد نیاز که بر روی لوله جدید تست میشود را گذراند.
نتایج برای ویژگیهای لوله پی وی سی
مطالعه دو ساله بر روی اثرات بلندمدت تابش خورشید بر روی لوله فاضلابی پیویسی نشان داد که هیچ اثری بر روی خواص فیزیکی لوله پیویسی ندارد.
حفظ ویژگی انعطاف پذیری لوله پیویسی در معرض UV
مقاومت به ضربه تنها ویژگی و خصوصیتی است که با در معرض خورشید قرار گرفتن لوله از مقدار اولیه خود کاهش مییابد. با این وجود، میانگین مقاومت ضربه لوله حتی بعد از دو سال در معرض خورشید بودن، همچنان از مقداری که برای لوله جدید مدنظر میباشد، بالاتر است. تست سطح لوله (ASTM D2412) نیز بر روی لوله پیویسی تحت UV انجام میگیرد. در نمونه ها که تا ۴۰ درصد قطر داخلی صاف شدند هیچ شکافی ایجاد نشده و لوله نیز انعطاف پذیری خود را حفظ کرده بود.
عدم ایجاد محدودیت ضربه پذیری و نصب
هیچ محدودیتی در برش و یا ضربه زدن به لوله پیویسی که با UV تغییر رنگ داده وجود ندارد. همچنین، لوله پیویسی در معرض UV همچنان میتواند با احتیاط مورد نیاز کمتری نسبت به سایر لولهها جایگزین مثل خاک رس، سیمان، فولاد ضدزنگ پوشش داده شده با اپوکسی استفاده شود. به طور عمومی اثر UV بر مقاومت ضربه لوله فشار قوی با دیواره کلفت مانند آنهایی که بر اساس AWWA C900 و C905 میباشند ناچیز است.
جلوگیری از قرار گرفتن در معرض UV
اگر لوله را در سایه قرار دهید میتوانید از تابش مستقیم خورشید (اثر UV ) برروی آن اجتناب کنید. همچنین این کار را میتوان با استفاده از پوششی مات و سبک انجام داد. پوشش بایستی طوری قرار گیرد تا با ایجاد امکان تهویه هوا از گرم شدن لوله جلوگیری کند.
منبع: وبسایت انجمن تولیدکنندگان لوله و اتصالات پیویسی www.pvc-asso.ir